Γεωγραφικά στοιχεία για την Μύκονο

Η Μύκονος έχει μέγιστο μήκος 14 περίπου χλμ. και πλάτος 10χλμ. Η έκταση του νησιού είναι 86.125 τ. χλμ., ενώ έχει μήκος ακτών 89 χιλιόμετρα. Οι ακτογραμμές σχηματίζουν κόλπους που εισχωρούν σε βάθος μέσα στην ξηρά. Ο Όρμος Πανόρμου και οι λόφοι στα νότια του, διαιρούν την Μύκονο σε δύο περιοχές οι οποίες όμως παρουσιάζουν κοινά γεωλογικά χαρακτηριστικά. 

Το Έδαφος

Η Μύκονος έχει μέγιστο μήκος 14 περίπου Km. και πλάτος 10. Οι ακτογραμμές σχηματίζουν κόλπους που εισχωρούν σε βάθος μέσα στην ξηρά. 

Ο Όρμος Πανόρμου και οι λόφοι στα νότια του, διαιρούν την Μύκονο σε δύο περιοχές οι οποίες όμως παρουσιάζουν κοινά γεωλογικά χαρακτηριστικά. Το νησί είναι κυρίως λοφώδες, ενώ κοντά στις ακτές δεν υπάρχουν μεγάλες επίπεδες επιφάνειες. Ζώνες μικρών κλίσεων είναι δύο στο νησί.

Η πρώτη βρίσκεται ανατολικά της Χώρας και σε μορφή αναβαθμίδας πάνω από αυτήν με λόφους στα Β και Α, μεταξύ των υψομέτρων 80 και 120μ. Στα βόρεια όρια της κλίνει ανατολικά και καταλήγει στην περιοχή της Φτελιάς. Το μεγαλύτερο μέρος της επιφανειακής απορροής της ρέει προς την περιοχή της Μαραθιάς. Το έδαφος είναι τραχύ και σκληρό ενώ η μορφολογία του νησιού είναι ορεινή ή ημιορεινή. Η δεύτερη περιοχή μικρών κλίσεων βρίσκεται στην περιοχή της Άνω Μεράς μεταξύ των ισοϋψών 50 και 100, περιβάλλεται από λόφους και η αποχέτευση της γίνεται από αρκετά ρέματα μικρού μήκους και χωρίς ιδιαίτερο βάθος.

Οι ψηλότερες κορυφές του νησιού είναι του Προφήτη Ηλία, Άνω Μεράς (341μ.) και οι δύο γειτονικές κορυφές, Βάρδιες (372μ.) και Προφήτη Ηλία (386μ.) βορείως της χώρας. Η συνολική έκταση του νησιού είναι 105.481 στρέμματα. Από αυτά τα 15.800 είναι καλλιεργούμενες εκτάσεις ή αγραναπαύσεις, τα 41.000 στρέμματα χρησιμοποιούνται ως βοσκότοποι, 2.000 στρέμματα καλύπτονται από νερά, 25.200 στρέμματα καταλαμβάνουν οι οικισμοί και τα υπόλοιπα 21.400 στρέμματα αποτελούν άλλες εκτάσεις κυρίως βραχώδεις.

Ο Γρανίτης της Μυκόνου

Το μεγαλύτερο μέρος του νησιού κατέχουν γρανιτικά – γρανοδιοριτικά πετρώματα τα οποία και παρουσιάζουν την χαρακτηριστική διάβρωση των γρανιτών με τους καμπύλους ογκόλιθους και την γρανιτική άμμο. κορυφές των λόφων έχουν αποπλυθεί από τα προϊόντα της αποσάθρωσης, ενώ στις ρεματιές και τις περιοχές μικρών κλίσεων είναι αυξημένη η συγκέντρωση αμμώδους υλικού. Είναι σημαντική η συμμετοχή του ανέμου στην διάβρωση και την μεταφορά του υλικού. Στις εκβολές των ρεμάτων σχηματίζονται πολλές μικρές αμμώδεις παραλίες με καλή τροφοδοσία σε γρανιτική άμμο.

Η Μύκονος δομείται σχεδόν εξ ολοκλήρου από γρανίτες – γρανοδιορίτες. Ο γρανίτης της Μυκόνου είναι βιοτιτικος, κεροστιλβικός, γνευσιοείδης πορφυριτικός γρανίτης. Από τον ίδιο γρανίτη αποτελείται και το Δραγονήσι καθώς και η Κύθνος και το κεντρικότερο ύψωμα της Δήλου. Στο γρανίτη αυτό επικρατεί άλλοτε ο βιοτίτης και άλλοτε η κεροστίλβη. Κατά θέσεις μεταπίπτει σε γρανοδιορίτη και στη συνέχεια σε διορίτη ενώ συνήθως παρουσιάζει γνευστοειδή χαρακτήρα. Ο γνευστοειδής χαρακτήρας είναι συνεπεία ορογενετικών κινήσεων οι οποίες έδρασαν μετά τη διείσδυση και κρυστάλλωση του μάγματος μέσα στην μεταμορφωμένη Αττικοκυκλαδική κρυσταλλοσχτστώδη μάζα. Σε μερικές θέσεις χάνει τον γνευσιοειδή του χαρακτήρα και αποκτά κοκκώδη ιστό χωρίς να χάνει τον πορφυριτικό του χαρακτήρα.

Για παράδειγμα, στην τοποθεσία Καλό Λιβάδι ο γρανίτης της Μυκόνου μεταπίπτει σε βιοτιτικό και γνευσιοειδή και στη συνέχεια σε λεπτόκοκκο γρανίτη χάνοντας τον πορφυριτικό του χαρακτήρα. Στην παράκτια ζώνη της ΒΔ πλευράς της Μυκόνου ο γρανίτης μεταπίπτει σε λεπτόκοκκο με έντονο γνευσιοειδή χαρακτήρα Tα υδρογεωλογικά χαρακτηριστικά των μαγματιτών αυτών είναι γενικά τα ίδια με αυτά των ανάλογων σχηματισμών των γύρω νησιών Έτσι παρουσιάζεται:

Υδροφορία μικρής δυναμικότητας στον μανδύα. Εκμετάλλευση με πηγάδια βάθους 8 περίπου μέτρων. Υδροφορία επίσης μικρής δυναμικότητας υπάρχει στα πεδινά τμήματα (Χώρα, Άνω Μερά) στο εδαφικό κάλυμμα που περιέχει μεγάλο ποσοστό γρανιτικής άμμου. Μέσα στα ρήγματα του γρανίτη κατά τόπους μπορεί να βρεθεί υδροφορία μεγαλύτερων παροχών. Στην περιοχή της Φτελιάς υπάρχει παχιά απόθεση γρανιτικής άμμου. Η υδροφορία της περιοχής είναι από τις σημαντικότερες του νησιού. Στην Α. Μύκονο, στα ρήγματα όπου γινόταν εκμετάλλευση βαρύτου υπάρχει υδροφορία στην στάθμη της θάλασσας ισχυρά επηρεασμένη από αυτήν.

Χλωρίδα – Πανίδα

Την γενική εικόνα του τοπίου των Κυκλάδων και ειδικά της Μυκόνου συνθέτουν κατά κύριο λόγω τα φρύγανα , η μακκία και τα ακάλυπτα βράχια. Ανάμεσα στα φρύγανα βρίσκουν προστασία πολλά είδη ετησίων και βολβωδών φυτών. Οι υγροβιότοποι της Μυκόνου έχουν ιδιαίτερο ορνιθολογικό ενδιαφέρον και είναι πάνω σε γραμμή περάσματος απειλούμενων μεταναστευτικών ειδών.

Σεισμικότητα

Η σεισμικότητα είναι μια ποσότητα που είναι ανάλογη του μεγέθους των σεισμών που γίνονται σε μία περιοχή και της συχνότητας των σεισμών κάθε μεγέθους που γίνονται σε αυτήν. Η ένταση του σεισμού είναι ένα μέτρο των αποτελεσμάτων του σεισμού στους ανθρώπους και τις κατασκευές τους. Το μέγεθος του σεισμού είναι ένα μέτρο της ενέργειας που εκλύεται κατά τον σεισμό. Η Μύκονος ανήκει στην περιοχές της Ελλάδας με την μικρότερη σεισμικότητα.

Φράγματα στην Μύκονο

Βορειοδυτικά του νησιού βρίσκεται το φράγμα Μαραθιού. Κατασκευάστηκε το 1993 με σκοπό την τροφοδοσία του νησιού με νερό καθώς και για αρδευτικές χρήσεις.
Φράγμα Άνω Μεράς. Το φράγμα βρίσκεται στη βορειοανατολική πλευρά του νησιού, σε ευθεία απόσταση από τη χώρα της Μυκόνου 10 km περίπου, επί του χειμάρρου Μαού

Το Φράγμα της Μαραθιάς

Το Φράγμα της Μαραθιάς στη Μύκονο κατασκευάστηκε στη βορειοδυτική πλευρά του Νησιού, σε ευθεία απόσταση από την Χώρα της Μυκόνου 4 km περίπου, επί του χειμάρρου Μαραθιά σε απόσταση 500 μ. περίπου από την θάλασσα. Σκοπός του έργου είναι η αξιοποίηση των επιφανειακών απορροών για την αντιμετώπιση των αναγκών σε νερό ύδρευσης αλλά και άρδευσης λόγω των αυξημένων αναγκών που παρουσιάζονται κατά τους θερινούς μήνες.

Tα τεχνικά χαρακτηριστικά του φράγματος είναι:
“Μέγιστο ύψος περίπου 25 μ.
“Μήκος στέψης περίπου 265 μ.
“Πλάτος στέψης 5,0 μ. (Στο μη υπερπηδητό τμήμα )
“Υψόμετρο στέψης (στο μη υπερχειλίζον τμήμα ) +34,0 μ.
“Στέψη υπερχειλιστή, σε στάθμη +32,50 μ., επί μήκος 35μ.
“Χωρητικότητα στο +34,0: 3.760.000 μ3.

 

Φράγμα Άνω Μεράς

Το φράγμα βρίσκεται στη βορειοανατολική πλευρά του νησιού, σε ευθεία απόσταση από τη χώρα της Μυκόνου 10 km περίπου, επί του χειμάρρου Μαού Λαγκάδα σε απόσταση 600 m περίπου από τη θάλασσα.

Σκοπός του έργου είναι η αξιοποίηση των επιφανειακών απορροών για την αντιμετώπιση των αναγκών σε νερό άρδευσης αλλά και ύδρευσης. Ο ταμιευτήρας του φράγματος έχει χωρητικότητα 1.000.000m3.